WordPress Web Sitesinde Teknik Güncelleme Planlaması
WordPress dünyasında güncelleme, bir düğmeye basmaktan çok daha fazlasıdır. Çekirdek (core), tema ve eklentilerin her biri; özellik, güvenlik yamaları, performans iyileştirmeleri ve kimi zaman kırıcı (breaking) değişiklikler getirir. Plansız bir güncelleme; üretim ortamında kesinti, veri bütünlüğü sorunları, SEO değer kaybı (kanonik, schema, sitemap, CWV sapmaları), entegrasyon hataları ve geri dönüş (rollback) zorluğu gibi sonuçlar doğurabilir.
Teknik güncelleme planlaması, riskleri önceden tanımlayan, kanıtla çalışan ve geri alınabilirliği garantileyen bir disiplinler bütünüdür: yönetişim, envanter, uyumluluk matrisi, test/staging, yedek/DR, dağıtım ritmi, ölçüm, alarm, iletişim ve dokümantasyon.
1) Güncelleme Yönetişimi: RACI, CAB ve Değişiklik Politikası
Amaç: “Kim, neyi, ne zaman, hangi koşullarda günceller?” sorusunu netleştirmek.
-
RACI matrisi (Responsible–Accountable–Consulted–Informed) oluşturun.
-
Değişiklik Kurulu (CAB): Major core sürümü, büyük tema/eklenti sıçramaları ve PHP versiyon yükseltmeleri için onay mekanizması.
-
Güncelleme politikası: Güvenlik yamaları için 24–72 saat, normal minor güncellemeler için aylık pencere, major için proje bazlı plan.
Vaka: Editör panelden eklenti güncelledi, tema override kırıldı. CAB ve paneldeDISALLOW_FILE_MODSile bu risk sonlandı.
2) Envanter ve Uyum Matrisi: Core × Tema × Eklenti × PHP × DB
Amaç: İlişkileri görülür kılmak, sürprizi azaltmak.
-
Envanter tablosu: Bileşen adı, sürüm, son güncelleme tarihi, aktif/pasif, lisans, bakım düzeyi.
-
Uyumluluk sütunları: Desteklenen WordPress ve PHP sürümü, bilinen sorunlar, alternatifler.
-
Önceliklendirme: 6+ aydır güncellenmeyen kritik eklentiler kırmızı bayrak.
İpucu: Tabloyu repoda tutun; PR’lar bu dosyayı da güncellesin.
3) Sürüm Okuryazarlığı: Semantik Versiyonlama ve “Breaking” İşaretleri
Amaç: Sürüm notlarını doğru okumak.
-
SemVer:
MAJOR.MINOR.PATCH→ MAJOR kırıcı olabilir; MINOR özellik; PATCH güvenlik/bug fix. Bazı WordPress eklentileri SemVer’e birebir uymayabilir: changelog ana kaynaktır. -
İşaretler: “Deprecated”, “Removed”, “Requires PHP ≥ X”, “Requires WP ≥ Y”, “Security fix”.
Uygulama: Her major değişiklik için risk/görev listesi üretin.
4) Çoklu Ortam Mimarisi: Dev → Staging → Canary → Prod
Amaç: Canlıda sürpriz yok, geri alınabilirlik yüksek.
-
Staging eşliği: PHP sürümü, Nginx/Apache, opcache, CDN/edge kuralları prod’a mümkün olduğunca yakın.
-
Canary yayın: Trafiğin küçük bir yüzdesini yeni sürüme yönlendirerek duman testleri.
-
Geri dönüş: Tek komutla bir önceki artefakta dönme (rollback runbook).
Vaka: Major core güncellemesi canary’de 404 oranını artırdı; 10 dk içinde rollback.
5) Yedekleme ve Kurtarma: 3–2–1 + Staging Restore Tatbikatı
Amaç: Güncelleme zincirinin güvenlik ağı.
-
3–2–1: 3 kopya, 2 farklı ortam, 1 offsite/immutable.
-
Artımlı + Tam: Haftalık tam, günlük artımlı; dosya (uploads, mu-plugins, theme) + DB.
-
Restorasyon testleri: Ayda en az 1 staging restore, RTO/RPO ölçümü.
İpucu: Yedekleri şifreleyin ve erişimi loglayın.
6) Test Stratejisi: Smoke, Regresyon, E2E ve Görsel
Amaç: Güncelleme sonrası kritik akışlar bozulmasın.
-
Smoke test: Ana sayfa, tek yazı, arama, form, ödeme, login/logout.
-
Regresyon paketi: Blok/shortcode, REST endpoint’leri, cron/kuyruk işleri.
-
Görsel regresyon: Tema/şablon güncellemelerinde piksel bazlı kontrol (örn. Percy/Loki benzeri).
İpucu: CI’da “kırmızıysa prod yok” kuralı.
7) Güvenlik Hijyeni: Güncelleme ile Açılan Kapıları Kapatmak
Amaç: Yeni ayar/endpoint açılışlarını kontrol etmek.
-
WAF + Rate Limit güncelleme penceresinde aktif.
-
REST/Graph endpoints permission kontrolü,
xmlrpckullanmıyorsanız kapalı. -
Nonce + Capability kontrolleri eklenti güncellemelerinden sonra tekrar doğrulanır.
Vaka: Güncelleme sonrası bir eklenti yeni anonim endpoint açtı; WAF kuralı ve izin kontrolüyle kapatıldı.
8) Performans Perspektifi: CWV, TTFB ve Asset Yönetimi
Amaç: “Güncelledik ama hız düştü” tuzağını önlemek.
-
Ölçüm: LCP/INP/CLS RUM + Lighthouse karşılaştırmaları (önce/sonra).
-
Asset stratejisi: Koşullu
wp_enqueue_*, sürüm hash’leri,defer/async, kritik CSS. -
CDN/Cache: Purge hedefli, varyant normalizasyonu, edge hit ratio takibi.
Vaka: Yeni versiyon tüm sayfalarda ağır JS yükledi; koşullu yükleme ile LCP eski seviyeye döndü.
9) SEO Sağlaması: Canonical, Hreflang, Sitemap ve Robots
Amaç: Görünürlüğü korumak.
-
Canonical ve
noindex: Liste/sayfalama/filtre sayfalarında doğru politika. -
Hreflang: Çok dilli sitelerde eşleşme bozuldu mu?
-
Sitemap & Robots: Güncel mi; 404 URL kalmış mı?
İpucu: CI’da schema/canonical/hreflang testleri.
10) Entegrasyonlar: Ödeme, PIM, DAM, Arama, E-posta
Amaç: Dış bağımlılıkların kırılmasını önlemek.
-
SLA & Sağlık kontrolleri: Timeout, retries (exponential backoff), circuit breaker.
-
Versiyon sözleşmesi: SDK/API yükseltmelerinde sandbox test.
Vaka: Ödeme eklentisi yeni sürümde callback doğrulamasını değiştirdi; staging’de yakalanıp dokümante edildi.
11) Cron ve Kuyruk (Action Scheduler vb.)
Amaç: Güncelleme anında veri tutarsızlığı oluşmasın.
-
Sessize alma: Güncelleme penceresinde cron/kuyruk durdurma, batch işleri boşaltma.
-
Sonrası toparlama: Kademeli başlatma; backlog ve hata tekrar denemeleri.
İpucu: Kuyruk metrikleri için pano (bekleyen iş sayısı, ortalama süre).
12) Rol/Yetki İncelemesi ve Panel Kısıtlaması
Amaç: Panelden “sürpriz güncelleme”yi bitirmek.
-
Asgari yetki (PoLP): Güncelleme yetkisi yalnız teknik ekip rolleri.
-
Panel sertleştirmesi:
DISALLOW_FILE_EDIT/MODS, iki aşamalı doğrulama (2FA).
Vaka: Etkinlik sonrası müşteri tarafı yönetici rolüyle eklenti kurmuştu; politika değişimi sonrası mümkün değil.
13) Sürüm & Artefakt Yönetimi: Tekrar Üretilebilir Yayınlar
Amaç: Her dağıtımın izlenebilir ve aynen çoğaltılabilir olması.
-
Artefakt paketleri: Build edilmiş tema/eklenti, composer autoload, asset manifest, sürüm numarası ve commit hash.
-
Changelog: İnsan-okur dostu + makine-okur (JSON) versiyon.
İpucu: Üretime çıkan artefaktla repodaki commit aynı olmalı (hash doğrulaması).
14) İletişim Planı: Paydaş Yönetimi ve Beklenti
Amaç: İnsan katmanı.
-
Bakım duyuruları: Zaman penceresi, olası etkiler, rollback planı, iletişim kanalı.
-
Sonrası raporu: Değişiklik özeti, bilinen sorunlar, bir sonraki adımlar.
Vaka: Editörlere “blok kütüphanesi değişikliği” önceden anlatıldı; eğitim bağlantısı verildi, destek bileti sayısı düştü.
15) Ölçüm ve KPI: Güncellemenin Değerini Kanıtlamak
Amaç: “Neyi kazandık?” sorusuna veri.
-
Teknik KPI: Hata oranı (5xx/4xx), LCP/INP/CLS, TTFB, edge hit ratio, downtime, MTTR.
-
İş KPI: Organik görünürlük, dönüşüm, sayfa/gösterim, destek bileti sayısı.
İpucu: Önce/sonra grafikleriyle yönetime raporlayın.
16) Örnek Akış: Aylık Minor Güncelleme Penceresi
-
T–7 gün: Envanter diff, changelog taraması, risk notları.
-
T–2 gün: Tam yedek doğrulaması, staging restore provası.
-
T–1 gün: Staging’e güncelle, smoke + görsel regresyon, SEO/canonical testleri.
-
T0: Canary → prod geçişi, hedefli CDN purge, cron yeniden başlatma.
-
T0+30 dk: CWV/TTFB spot ölçümü, log alarm gözlemi.
-
T0+1 gün: Sonuç raporu, kalan riskler backlog’a.
17) Örnek Akış: Major Core Sürüm Sıçraması
-
Uyumluluk matrisi (tema/eklenti/PHP), risk analizi ve POC.
-
Gerekirse child theme ve override adaptasyonu.
-
E2E test, schema/erişilebilirlik denetimi.
-
Kademeli canary; rollback hazır.
-
Yayın sonrası izleme ve eğitim seansı.
18) Çoklu Site ve Bölge Yönetimi
Amaç: Dağıtım orkestrasyonu.
-
Pilot site: Önce az trafikli bir sitede.
-
Bölge dalgaları: Zaman dilimlerine göre kademeli yayın.
-
Politika: Ortak kod tabanı, site-bazlı konfig farklılıkları.
Vaka: 12 ülke/4 dil kurulumunda 3 dalga yayın; her dalga sonunda KPI kontrolü.
19) Eklenti Diyeti: Sadeleştirme = Daha Kolay Güncelleme
Amaç: Bakım maliyeti ve çakışma riskini azaltmak.
-
Görev eşdeğeri eklentileri tekleştirin.
-
Kriterler: Güncelleme sıklığı, açık issue’lar, bağımlılıklar, güvenlik geçmişi.
-
Alternatif: Kodla hafif çözüm,
mu-pluginsile site-özel fonksiyonlar.
Vaka: Üç farklı galeri eklentisi tekine indirildi; asset bloat azaldı.
20) Belgeleme ve Runbook: Operasyona Rehber
Amaç: Zihinde değil, belgede süreç.
-
Runbook’lar: Rollback, CDN purge kapsamı, cron durdur/başlat, DB göç (migration).
-
Kanıt seti: Ekran görüntüleri, önce/sonra ölçümler, commit/diff linkleri.
İpucu: Her yayın PR’ı runbook bağlantısı taşır.
21) Erişilebilirlik ve Hukuki Uyum (WCAG, KVKK/GDPR)
Amaç: Güncelleme sonrası uyum devam etsin.
-
WCAG taraması: Kontrast, odak, ARIA.
-
CMP ve script koşullandırma: Çerez onayı olmadan 3P script yok.
-
Log ve saklama: Politika değişiklikleri denetlenir.
22) Olay Yönetimi: Bir Şeyler Ters Giderse
Amaç: İlk 5 dakika altın değerinde.
-
Runbook: (1) Alarm doğrula, (2) Son dağıtım diff, (3) WAF/edge/DB sağlık, (4) Rollback, (5) İletişim.
-
RCA/CAPA: Kök neden ve önleyici aksiyonlar 7–30 gün içinde kapanır.
Vaka: Eklenti güncellemesi kritik shortcode’u bozdu; 12 dk’da rollback, sonra patch.
23) Otomasyon: İnsan Hatasını Azaltmanın En Hızlı Yolu
-
CI/CD gate’leri: Lint, test, görsel regresyon, paket imzası, SAST/audit.
-
Script’li işler: Sitemap ping, hedefli CDN purge, cache ısındırma, schema/canonical doğrulama.
-
Botlar: Envanter/uyumluluk tablosu güncellik uyarıları.
24) Maliyet ve ROI: Planlı Güncellemenin Ekonomisi
-
Doğrudan fayda: Daha az kesinti, daha hızlı kurtarma, daha az destek bileti.
-
Dolaylı fayda: Daha iyi CWV → SEO/gelir artışı; düşük bant/genişlik maliyeti.
-
Kanıt: “Güncelleme öncesi/sonrası” göstergeleriyle aylık rapor.
25) 90 Günlük İyileştirme Programı (Örnek)
-
Ay 1: Envanter + uyumluluk matrisi, yedek/restore tatbikatı, temel runbook’lar.
-
Ay 2: CI/CD gate’leri, smoke + görsel regresyon, eklenti diyeti ilk faz.
-
Ay 3: Canary/prod orkestrasyonu, KPI panoları, eğitim ve iletişim kalıpları.
Sonuç: Güncelleme Bir Olay Değil, Kurumsal Bir Ritmdir
WordPress’te teknik güncelleme planlaması; yönetişim (RACI/CAB), envanter ve uyumluluk, çoklu ortam (dev–staging–canary–prod), yedek/DR, test/CI/CD, güvenlik/performans/SEO sağlamaları, entegrasyon ve cron/kuyruk koordinasyonu, iletişim ve dokümantasyonun birleşimidir. Bu disiplinle ilerlediğinizde:
-
Güncellemeler hızlı ve geri alınabilir olur,
-
Kullanıcı ve arama motoru deneyimi korunur/iyileşir,
-
Ekipler sürprizsiz yaşar, yönetim kanıta dayalı karar verir.
Öneri: Önce envanter + yedek/restore + staging üçlüsünü oturtun; ardından CI/CD gate’leri ve canary akışını devreye alın. Üçüncü adımda SEO/CWV sağlamaları ve entegrasyon sağlık kontrollerini otomatikleştirin. Güncelleme, böylece risk değil; kalitenin sürekliliği haline gelir.
Bill Gates Web: Profesyonel Çözümler Sunan Güvenilir Partneriniz
Bill Gates Web, dijital dünyada varlık gösteren herkes için kapsamlı çözümler sunan öncü bir platformdur. Web tasarım, yazılım geliştirme, uygulama ve programlama gibi birçok alanda uzmanlaşmış olan ekibimiz, sizin işinizi büyütmeniz için gereken her şeyi sunmak için burada. Sektördeki en son teknolojilere hakim olan ekibimiz, projenizin başarılı bir şekilde hayata geçirilmesini sağlamak için elinden gelenin en iyisini yapar.
Dijital Varlığınızı Güçlendirecek Profesyonel Dokunuşlar
Bill Gates Web olarak, işinizi bir adım öteye taşıyacak benzersiz çözümler sunuyoruz. İhtiyaçlarınıza özel olarak tasarlanmış web siteleri, kullanıcı dostu arayüzler, özelleştirilmiş yazılımlar ve mobil uygulamalarla dijital varlığınızı güçlendiriyoruz. Ayrıca, itibar danışmanlığı hizmetimizle markanızın çevrimiçi itibarını korumak ve geliştirmek için size rehberlik ediyoruz.
İlerlemenin Anahtarını Bugün Yakalayın
Siz de işinizi dijital dünyada büyütmek ve ilerlemek istiyorsanız, Bill Gates Web sizin için doğru adres. Profesyonel ekibimizle çalışarak, rekabetin önüne geçecek çözümlerle tanışabilir, başarıya giden yolda adımlarınızı sağlam atabilirsiniz. Hemen bizimle iletişime geçin ve dijital dünyadaki potansiyelinizi keşfedin!
