Web Sitesi İhtiyaç Analizi: Isı Haritası ve Araştırma Varsayımları

Bir web sitesinin performansı, çoğu zaman “hangi butonun rengi daha çok tıklama alır?” gibi yüzeysel tartışmalara sıkışır. Oysa gerçek fark, kullanıcının neyi, neden ve hangi koşullarda yapmadığını anlamaktan geçer. İşte ısı haritaları (heatmap), tıklama/scroll haritaları, oturum kayıtları, anket ve mikro anketler, kullanıcı testleri ve alan araştırması gibi yöntemler; bu görünmez anları görünür kılar. Ancak bu araçlar tek başına yanıt değildir: doğru araştırma varsayımları, sağlam bir etik çerçeve, gizlilik/rıza ilkeleri, Core Web Vitals (CWV) bütçesiyle uyum ve analitik şemasına bağlanan karar kuralları olmadan ısı haritası yalnızca renkli bir görseldir.

1) Araştırma Mandatı: Varsayımsız Araç Yok

Isı haritası bir araç, varsayım ise amaçtır. Araştırma, şu zincirle başlar:

1. İş hedefi: Örneğin “demo taleplerinde +%30 artış”.

2. Site hedefi: “Fiyat → demo tıklama oranında +%15 artış”.

3. Hipotez: “Fiyat sayfasında güvence metni görünürlüğü düşük; kullanıcılar CTA’ya gitmeden kayboluyor.”

4. Gözlem yöntemi: Scroll haritası (P75 görünürlük), tıklama yoğunluğu (CTA çevresi), oturum kaydı (kaybolma kalıpları).

5. Başarı ölçütü: “Güvence şeridinin ilk ekranda görülme oranı ≥ %80; CTA tıklama/ görüntülenme oranı +%X.”
   Örnek olay: Bir B2B SaaS projesinde, fiyat sayfasında scroll haritası güvence şeridinin çoğunlukla görünmediğini gösterdi. Şerit üste alındı; demo tıklaması çift haneli arttı.

İhtiyaç analizi çıktısı: “Hedef → Hipotez → Yöntem → Ölçüt” şablonunu metin olarak standardize edin.

---

2) Hipotez Yazımı: Test Edilebilir, Yanlışlanabilir, İşe Bağlı

Kötü hipotez: “Buton küçük.”
İyi hipotez: “Mobil fiyat sayfasında CTA ilk ekran görünür değil; yapışkan CTA barı eklenirse CTA tıklama/ görüntülenme oranı +%8 artar çünkü kullanıcı başparmak bölgesinde eylemi bulur.”

• Yanlışlanabilirlik: Hipoteziniz yanlış çıkabilmeli.

• Etkilenebilir alan: UI, içerik, hız veya kanıt blokları gibi müdahale edilebilir öğeler içermeli.

• Öncelik: Etki (iş kazancı) × Kolaylık (geliştirme süresi) × Güven (veri gücü).
  Uygulama: Hipotez backlog’unu puanlayıp en yüksek “E×K×G” değerli maddelerden başlayın.

İhtiyaç analizi çıktısı: Hipotez backlog tabiriyle bir döküm: açıklama, etkilenen sayfa, metrik, öncelik, sahiplik.

---

3) Araç Seçimi: Hafiflik, Odak ve Uyum

Her aracı aynı anda yüklemek, “ısı” üretir ama hız öldürür.

• Kapsamı sınırlayın: Isı haritası yalnız belirli şablonlarda (ör. rehber, fiyat, ürün).

• Koşullu yükleme: Rıza gelmeden pazarlama/araştırma script’leri çalışmasın.

• Hafif SDK’lar: Byte bütçesi düşük, INP etkisi sınırlı.

• Entegrasyon: GA4/GTM ile olay köprüleri; page_type, device_class, lang, branch_id parametreleri.
  Örnek olay: “Her sayfada ısı haritası”→ INP bozuldu. Sadece hipotezli sayfalarda, rıza sonrası etkinleştirildi; hız ve veri kalitesi düzeldi.

İhtiyaç analizi çıktısı: “Araç envanteri ve etki puanı” (amaç, boyut, INP etkisi, rıza koşulu, sayfa kapsamı).

---

4) Örneklem ve Bias: Renkli Lekenin Ardındaki İstatistik

• Trafik kaynağı önyargısı: Reklamdan gelenler ile organikten gelenlerin davranışı farklıdır; ısı haritası bunu göstermez.

• Cihaz farkı: Mobil kullanıcıların scroll davranışı masaüstünden farklıdır; ayrı okumak gerekir.

• Zaman ve dönem: Kampanya/indirim, tatil günleri, sınav/tercih dönemleri davranışı saptırır.

• Tekrar ziyaret etkisi: “Yeniler” ve “dönenler”i ayırın.
  Uygulama: Her ısı/scroll raporunu segment bazında yorumlayın: cihaz, kaynak/medium, yeni/dönen, dil/ülke.

İhtiyaç analizi çıktısı: Rapor şablonunda segment filtresi zorunlu alan olsun.

---

5) Scroll Haritası: Görülmeyen İçerik, Var Olmayan İçeriktir

• P50/P75 görünürlük: İçeriğin ortanca ve %75 görünürlüğünü izleyin.

• Kritik bloklar: Değer önerisi, güvence, kanıt (vaka/sayı), CTA—görünür olmalı.

• Uzun sayfalar: İçindekiler ve ankraj; “özet + detay” kurgusu.
  Örnek olay: SSS blokları sayfa sonundaydı, görülmüyordu. Üste özet + ankraj geldi; destek yükü düştü, tıklamalar arttı.

İhtiyaç analizi çıktısı: “Görünürlük kabul kriteri”: kritik bloklar P75’te ≥ %80 görünür.

---

6) Tıklama Haritası: İlgi ≠ Niyet

• Yanıltıcı yoğunluk: Navigasyon ve hero alanındaki tıklamalar “alışkanlık” olabilir.

• Ölü alan tıklamaları: Görsel/başlık “tıklanır sanılan” ama tıklanamaz alanlar; burada bağlantı fırsatı vardır.

• Boşta tıklama ve yanlış tık: CLS/INP sorunlarına işaret eder.
  Örnek olay: Ürün özellik ikonları tıklanır sanılıyor, değil; ikonları kartlara dönüştürünce “özellik detayı” okunurluğu yükseldi.

İhtiyaç analizi çıktısı: “Ölü tıklama → bağlantıya çevir” kuralı ve karar log’u.

---

7) Oturum Kayıtları: Röntgen Değil, Klinik

• Amaçlı izleme: Herkesi izlemek değil; hipotezi sınamak için örnek oturumları seçmek.

• Etik sınırlar: PII gizleme; klavye girişlerini maskeleme; yasal çerçeve.

• Yorumlama: Tekil oturumlar anekdottur; örüntü arayın.
  Örnek olay: Randevu formunda tarih seçicide klavye kapanmıyor; mobilde terk nedeni bu çıktı. Bileşen değişti, tamamlama yükseldi.

İhtiyaç analizi çıktısı: “PII maskesi, izleme kapsamı, saklama süresi” standardı.

---

8) Anketler ve Mikro Anketler: Niyetin Kısa Yolu

• Çıkış niyeti anketi: “Bugün sizi ne durdurdu?”

• Başarı sonrası anket: “Aradığınızı buldunuz mu?”

• Bağlam: Tek soru, 30–60 sn; kullanıcıyı yormadan, saygılı.
  Örnek olay: “Fiyat net değil” yanıtları yüksek; plan kartlarına “kime uygun?” bölümü eklenince demo tıklaması arttı.

İhtiyaç analizi çıktısı: Anket soru kütüphanesi ve “ne zaman/nerede tetiklenir” şeması.

---

9) Kullanılabilirlik Testleri: Gör–Duy–Ölç

• Senaryolar: “Fiyat → Demo planla”, “Ürünü sepete ekle”, “Randevu oluştur”.

• Örneklem: 5–8 katılımcı bile kritik engelleri ortaya çıkarır.

• Ölçüm: Görev tamamlama oranı, süre, hata sayısı, SUS/UMUX anketi.
  Örnek olay: “Demo planla” yolunda dil anahtarı gizliydi; kullanıcı yanlış varyanta düşüyordu. Dil anahtarı görünür yapıldı.

İhtiyaç analizi çıktısı: Kullanılabilirlik test planı (senaryolar, metrikler, katılımcı profili, etik/onam formu).

---

10) Çok Dilli/Çok Ülke: Harita, Haritadan Büyüktür

• Dil varyantı: Isı ve scroll haritaları dil/ülke bazında ayrıştırılmalı.

• Yerel kanıt: “İade/teslimat”, “güvenlik/uyumluluk” gibi metinler yerel beklentilere göre üst alanlara alınmalı.

• Hreflang: Yanlış varyant inişlerinde “hemen çıkış + dil değişimi” korelasyonu.
  Örnek olay: Almanca sayfalarda güvence şeridi görünür olunca B2B lead kalitesi yükseldi.

İhtiyaç analizi çıktısı: Dil/ülke bazlı keşif–değerlendirme–niyet–işlem görünürlüğü panosu.

---

11) Çok Lokasyon (Yerel) Senaryoları: Haritadan Kapıya

• Şube sayfaları: “Ara”, “Rota al”, “Randevu” ilk ekranda—ısı ve tıklama bu üç öğe için izlenir.

• Açılış saatleri: Scroll’da kayboluyorsa üste çıkar; tatil saatleri görünür.

• Foto/UGC: Yerel fotoğraflar ve kısa video; “yol tarifi” linkleri.
  Örnek olay: Rota CTA’sı sabitlenince hem rota tıklaması hem fiziksel ziyaret arttı.

İhtiyaç analizi çıktısı: Şube şablonu kabul kriterleri (ilk ekran öğeleri, görünürlük hedefleri).

---

12) B2B vs B2C vs Kamu: Farklı Niyet, Farklı Okuma

• B2B: Fiyat → demo → takvim; güvenlik/uyumluluk linkleri; vaka blokları.

• B2C e-ticaret: Galeri, stok/teslim, iade şeridi; sepet ve checkout hız/INP kritik.

• Kamu/Üniversite: Randevu/başvuru; sade dil; yardım/SSS ve kısa video.
  Örnek olay: Kamu sitesinde 60 sn’lik “nasıl yapılır” videosu eklenince randevu tamamlama %58→%81.

İhtiyaç analizi çıktısı: Dikey bazlı ısı/scroll yorum rehberi.

---

13) Performans ve CWV: Araştırma Pixel’i, Hızı Bozmamalı

• Rıza odaklı yükleme: CMP onayı olmadan pazarlama/anket/ısı haritası yok.

• INP koruması: Ağır SDK’lar yasak; “tıklayınca yükle” mümkün olan her yerde.

• CLS korunumu: Anket/çıkış pencereleri sabit alanlı, sarsıntı yaratmaz.
  Örnek olay: Üçüncü taraf oynatıcı kaldırıldı; INP düştü, CTA ve form metrikleri yükseldi.

İhtiyaç analizi çıktısı: “Araştırma → CWV kabul kriterleri” listesi; P75 INP ≤ 200 ms, CLS ≤ 0,1.

---

14) Gizlilik, KVKK/GDPR ve Etik: Saygı İkna Eder

• Aydınlatma: Kısa ve anlaşılır; hangi verinin neden toplandığı, ne kadar saklandığı.

• Maskeleme: Oturum kayıtlarında PII gizliliği, form alanlarında maske.

• Opt-out/tercih merkezi: Kullanıcı dilediğinde kapatabilmeli.
  Örnek olay: Etik metin ve tercih merkezine “kolay erişim” sayesinde itiraz azaldı; güven artışı dönüşüme olumlu yansıdı.

İhtiyaç analizi çıktısı: Etik ve gizlilik rehberi; onam şablonları, saklama politikası.

---

15) Veri Köprüleri: GA4/GTM ile Isı/Anket Verisini Buluşturmak

• Olay eşlemesi: scroll_depth, cta_click, form_error, form_submit ile ısı–scroll bulgularını eşleyin.

• Boyutlar: language, country, device_class, page_type, experiment_id.

• Rapor: “Görünürlük → Tıklama → Tamamlama” zinciri aynı panoda.
  Örnek olay: “Güvence şeridi” görünürlüğü ile demo tıklaması korelasyonu kanıtlanınca, şerit tüm dillere taşındı.

İhtiyaç analizi çıktısı: GA4 ölçüm planında “araştırma parametreleri” alanı.

---

16) Deney (A/B) Entegrasyonu: Isı Sıcaklığını Kanıtla

• Öncesi/sonrası yerine A/B: UI değişikliklerini deneyle doğrulayın.

• Hafif varyasyon: CLS/INP etkisi minimum; rıza yoksa deney yok.

• Analiz: Tıklama değil, tamamlama ve CWV farkı raporlanır.
  Örnek olay: “Tipografik giriş + güvence şeridi” varyantı üç pazarda kazandı; standarda alındı.

İhtiyaç analizi çıktısı: Deney backlog’unu araştırma backlog’uyla birleştiren tek havuz.

---

17) Araştırma Ritüelleri: Klinik, Pano, Karar Log’u

• Haftalık klinik: Isı/scroll bulguları, GA4 verisi ve destek biletleri aynı toplantıda.

• Aylık temizlik: Kullanılmayan etiketler/SDK’lar kaldırılır.

• Karar log’u: “Neden bu blok üste çıktı?”, “Neden bu anket kapatıldı?”—gerekçe ve etkisi kayda.
  Örnek olay: Karar log’u sayesinde ekip değişse de tutarlılık bozulmadı.

İhtiyaç analizi çıktısı: Klinik toplantı şablonu ve karar log’u yapısı.

---

18) İçerik ve Medya: Görsel–Metin–Video Üçgeni

• Kanıt blokları: Vaka/sonuç/sayı kartları; scroll’da kayboluyorsa öne alın.

• Video ve altyazı: “İzlemeden de anla” özetleri; poster hafif, transkript var.

• Görsel yerelleştirme: Para birimi, tarih, kültürel öğeler yerelleştirilsin.
  Örnek olay: Video sonrası CTA eklendi; post-play tıklamaları ve demo talebi arttı.

İhtiyaç analizi çıktısı: İçerik şablonunda “kanıt bloklarının konumu” kabul kriteri.

---

19) Form ve Onaylar: Sürtünmeyi Bul, Empatiyle Kaldır

• Hata noktaları: field_error ve oturum kayıtları ile en sık hata yapan alanları bulun.

• Mikro kopya: “Kart gerekmez”, “2 dakikada tamamlarsınız.”

• Ayrık onay: Pazarlama izni ayrı; tercih merkezi görünür.
  Örnek olay: Telefon alanına maskeleme geldi; hata azaldı, tamamlama yükseldi.

İhtiyaç analizi çıktısı: Form hata haritası ve onay metni gözden geçirme ritmi.

---

20) Yerel SEO ve Şube Dönüşümleri: Isı Haritası Bir Kompas

• NAP tutarlılığı: Ad/Adres/Telefon yerleşimi; ilk ekranda görünürlük.

• Şube CTA’ları: “Ara/Rota/Randevu” ısı ve tıklama analizi.

• Harita yükleme: Tıklayınca yükle; hız korunur, niyet güçlü kalır.
  Örnek olay: Rota CTA’sı üste çıkınca rota tıklaması ve fiziksel ziyaret yükseldi.

İhtiyaç analizi çıktısı: Şube panosu; click_call, click_directions, appointment_submit olayları.

---

21) Riskler ve Anti-Pattern’ler: Sıcak Renklerin Soğuk Gerçeği

• Araç fetişizmi: “Her sayfada ısı haritası” → Hız ve veri kirliliği.

• Anekdot tuzağı: Tek oturumdan kural çıkarmak.

• İzin ihlali: Rıza olmadan izleme; kullanıcı güveni ve yasal risk.

• Bağlamsız ısı: Segment ayrımı olmadan yorum.
  Karşı reçete: Rıza, hafiflik, segmentasyon, A/B ile doğrulama.

---

22) Vaka Çalışması (B2B SaaS): Fiyat → Demo

Sorun: Demo tıklaması düşük.
Araştırma: Scroll haritası güvence şeridi görünmüyor; oturum kayıtlarında dil anahtarı bulunamıyor.
Müdahale: Güvence üste, dil anahtarı görünür, yapışkan CTA barı.
Sonuç: Demo tıklaması +%19, form tamamlama +%11; satış döngüsü kısaldı.

---

23) Vaka Çalışması (E-ticaret): Ürün → Sepet → Checkout

Sorun: Ürün sayfasında yüksek görüntüleme, düşük add_to_cart.
Araştırma: Tıklama haritası “iade” bilgisini arıyorlar; scroll’da görünmüyor.
Müdahale: İade/teslim şeridi CTA yakınına, AVIF görsel, alan rezervi.
Sonuç: CLS 0,2 → 0,04; add_to_cart ve satın alma arttı.

---

24) Vaka Çalışması (Kamu/Üniversite): Bilgi → Randevu

Sorun: Kullanıcılar başvuru formunda kayboluyor; çağrı merkezi dolu.
Araştırma: Oturum kayıtlarında tarih bileşeni mobilde sorun çıkarıyor; dil ağır.
Müdahale: 60 sn video + transkript; erişilebilir form ve yapışkan “Randevu al”.
Sonuç: Tamamlama %58→%81; çağrı merkezi yükü -%22.

---

25) RFP/SLA Gereksinimleri: Tedarikçiden Hafif ve Etik Yaklaşım

• Kabul kriterleri: “Rıza yoksa yük yok”; P75 INP etkisi ≤ 150–200 ms; CLS ≤ 0,1.

• Teslimatlar: Hipotez backlog’u, ısı/scroll raporları, GA4 köprüleri, pano seti, karar log’u.

• SLA: Arıza müdahale süresi; veri sızıntısı ve uyum ihlalinde prosedür.
  Örnek olay: Ağır SDK’lar elendi; hız ve veri niteliği korundu.

İhtiyaç analizi çıktısı: RFP ekinde “etik–gizlilik–performans” üçlü şartnamesi.

---

26) Eğitim ve Organizasyon: Araştırma Kültürü

• Sahiplik: Araştırma lideri, analitik sahibi, UX yazarı, geliştirici, hukuk.

• Ritüeller: Haftalık klinik, aylık etiket temizliği, çeyreklik arşiv.

• Tek kaynak: Hipotez/backlog/pano/karar log’u tek depoda.
  Etkisi: Projeler kişiden bağımsız; kurum hafızası kalıcı.

---

27) Karar Çerçevesi: Isıdan Karara

• Bulgu → İçgörü: “Görüntülenmiyor” → “Değer önerisi ilk ekrana alınmalı”.

• İçgörü → Deney: “Yapışkan CTA barını test edelim.”

• Deney → Standart: Kazanan varyasyon bileşen kütüphanesine girer.
  Örnek olay: “Tipografik giriş + güvence şeridi”, üç pazarda kazandı; şablona işlendi.

İhtiyaç analizi çıktısı: “Bulgu–İçgörü–Deney–Standart” çizelgesi (metinsel).

---

28) Son Kilit Taşları: Anlam–Hız–Gizlilik–Etik Dörtgeni

Başarılı bir araştırma programında dört unsur birlikte çalışır:

• Anlam: Hipotezli, iş hedefiyle bağlı; ısı/scroll/oturum verisi GA4 ve deneylerle doğrulanır.

• Hız: Araştırma araçları hafif; CWV korunur, kullanıcı deneyimi bozulmaz.

• Gizlilik: Rıza, maskeleme, saklama, tercih merkezi—saygı kültürü.

• Etik: “Merak” kullanıcı onurunu aşmaz; veri yalnız kullanıcı yararına kullanılır.

---

Sonuç

“Isı Haritası ve Araştırma Varsayımları”, renkli görseller üretme işi değil; iş etkisi üretme disiplinidir. İhtiyaç analizi aşamasında:

1. İş hedefi → hipotez → yöntem → ölçüt zincirini yazılı hale getirir, araçları buna göre seçersiniz.

2. Segmentasyon (cihaz, kaynak, yeni/dönen, dil/ülke) ile ısı ve scroll bulgularını bağlamına yerleştirir; anekdotlardan kaçınırsınız.

3. CWV ve hafif mimari ile araştırmanın kendisinin dönüşümü zedelemesini önler; rıza gelmeden hiçbir izlemeyi çalıştırmazsınız.

4. Gizlilik ve etik çerçevesiyle güveni artırır; kullanıcıyı yormayan mikro anketler ve PII maskelemesiyle saygılı kalırsınız.

5. GA4/GTM köprüleri ve deney entegrasyonu ile bulguyu içgörüye, içgörüyü deneylere, deneyleri standartlara dönüştürürsünüz.

6. Karar log’u ve ritüeller ile kurumsal hafızayı güçlendirir; kazanan desenleri bileşen kütüphanesine alır, kaybedenleri arşivlersiniz.

Son tahlilde, ısı haritası bir başlangıçtır; asıl mesele onun gösterdiği kalıbı, kanıtlanabilir hipotezlere ve etkisi ölçülebilir kararlara çevirmektir. Eğer bugün bir “Araştırma Karar Defteri” açıp; hedefler, hipotezler, yöntemler, segment filtreleri, CWV kabul kriterleri, rıza ve etik kurallar, GA4 köprüleri, deney backlog’u ve karar log’unu oraya işlerseniz; siteniz yalnız daha çok tıklama almaz—daha çok değer üretir, daha hızlı, daha saygılı ve daha ikna edici olur.

Bill Gates Web: Profesyonel Çözümler Sunan Güvenilir Partneriniz

Bill Gates Web, dijital dünyada varlık gösteren herkes için kapsamlı çözümler sunan öncü bir platformdur. Web tasarım, yazılım geliştirme, uygulama ve programlama gibi birçok alanda uzmanlaşmış olan ekibimiz, sizin işinizi büyütmeniz için gereken her şeyi sunmak için burada. Sektördeki en son teknolojilere hakim olan ekibimiz, projenizin başarılı bir şekilde hayata geçirilmesini sağlamak için elinden gelenin en iyisini yapar.

Dijital Varlığınızı Güçlendirecek Profesyonel Dokunuşlar

Bill Gates Web olarak, işinizi bir adım öteye taşıyacak benzersiz çözümler sunuyoruz. İhtiyaçlarınıza özel olarak tasarlanmış web siteleri, kullanıcı dostu arayüzler, özelleştirilmiş yazılımlar ve mobil uygulamalarla dijital varlığınızı güçlendiriyoruz. Ayrıca, itibar danışmanlığı hizmetimizle markanızın çevrimiçi itibarını korumak ve geliştirmek için size rehberlik ediyoruz.

İlerlemenin Anahtarını Bugün Yakalayın

Siz de işinizi dijital dünyada büyütmek ve ilerlemek istiyorsanız, Bill Gates Web sizin için doğru adres. Profesyonel ekibimizle çalışarak, rekabetin önüne geçecek çözümlerle tanışabilir, başarıya giden yolda adımlarınızı sağlam atabilirsiniz. Hemen bizimle iletişime geçin ve dijital dünyadaki potansiyelinizi keşfedin!