Web Sitesi İhtiyaç Analizi: Analitik ve Olay Takibi (GA4/GTM)

Analitik ve olay takibi, bir web sitesinin gözleri ve sinir sistemidir: Kullanıcıların nereye baktığını, neye dokunduğunu, nerede takıldığını, hangi adımda ikna olduğunu ve hangi anda kaybettiğimizi görünür kılar. Bu görünürlük yoksa; “neden dönüşmüyor?”, “hangi sayfa değer üretiyor?”, “kampanya işe yaradı mı?”, “form neden yarıda kalıyor?” gibi sorulara yanıt vermek sezgiye kalır. Oysa ihtiyaç analizi aşamasında GA4 (Google Analytics 4) ve GTM (Google Tag Manager) çerçevesini; veri modeli, olay adları, parametreler, kullanıcı özellikleri, gizlilik ve rıza, performans etkisi, raporlama panoları, deneyler ve veri saklama politikalarıyla birlikte tasarladığınızda; her sprintte kanıta dayalı ve ölçeklenebilir karar alırsınız.

1) Stratejik Mandat: İş Hedefinden Ölçüm Hedefine
Analitik programı, “ne ölçebilirim?” sorusundan değil, “hangi iş kararını almak istiyorum?” sorusundan doğar.
-
İş hedefi → site hedefi: “Yıllık MRR +%25” → “Demo taleplerinde +%30”; “Kampanya döneminde AOV +%12”; “Randevu tamamlama +%20”.
-
Makro dönüşüm:
purchase,generate_lead(demo/teklif),appointment_submit,donation_complete,application_submit. -
Mikro dönüşüm:
template_download,newsletter_subscribe,video_complete,pricing_view,product_compare. -
Kabul kriteri: “Fiyat → demo hunisinde P75 LCP ≤ 2,2 sn, INP ≤ 180 ms, form terk ≤ %X; dönüşüm raporları haftalık otomatik sunum.”
Örnek olay: B2B SaaS’ta site hedefi “demo +%30” olarak netlendirildi. GA4’tedemo_requestdönüşüme işaretlendi;cta_click→form_start→form_submitzinciri ayrıştırıldı. 6 haftada dar boğazform_startöncesi segmentte bulundu; CTA çevresine mikro güvence eklendi ve performans iyileşti.
2) Olay Taksonomisi: GA4 İçin İsimlendirme, Parametre, Özellik Disiplini
Disiplinsiz olay adları (ör. buttonClick1, xyz) raporları okunamaz kılar.
-
Adlandırma ilkesi:
kapsam_eylemveyakapsam_nesne_eylem(örn.cta_click,form_submit,checkout_start,appointment_submit). -
Parametreler:
location,text,form_id,step,product_id,currency,value,device_class,lang,branch_id. -
Kullanıcı özellikleri (user properties):
persona_guess,plan_interest,consent_state,country,language,first_touch_channel. -
Sürümleme: Değişiklikte
_v2eklenir ve karar log’unda gerekçe yazılır.
Uygulama: “CTA tık” için tek olay (cta_click) ve parametrelerde metin, konum, sayfa tipi, dil/ülke tutuldu. Raporlar bir hafta içinde anlam kazanır hale geldi.
3) Veri Katmanı (Data Layer): GTM’den Bağımsız Gerçek Kaynak
Veri katmanı, izlemeyi frontend ayrıntılarından ayırır; test, göç ve deneyleri kolaylaştırır.
-
Standart yapı:
window.dataLayer.push({ event: "cta_click", cta: {...}, page: {...}, user: {...} }). -
Sayfa bağlamı:
page_type,template_id,branch_id,city,language,country,currency. -
Kritik kimlikler:
product_id,plan_id,form_id,experiment_id,variation_id. -
Zamanlama: Olaylar etkileşim anında, view olayları render sonrasında (CLS üretmeden).
Örnek olay: Şube sayfalarındabranch_id,city,districtdata layer’da standartlaştırıldı; yerel dönüşümler (ara/rota/randevu) şehir/ilçe kırılımında görünür oldu.
4) CMP ve Rıza Entegrasyonu: “İzin Yoksa Yük Yok” Mimarı
Gizlilik, sadece hukuk değil; performans ve güven meselesidir.
-
CMP olayları:
consent_grant,consent_withdraw,consent_updateGA4’e gönderilir. -
Tag koşulu: Pazarlama ve deney tag’leri yalnız rıza varsa yüklenir.
-
Varsayılanlar: Bölgeye göre (ör. AB) pazarlama rızası “kapalı”; istatistiksel ölçüm anonim çalışabilir.
-
Aydınlatma: Kısa özet + detay link; tercih merkezi kalıcı görünür.
Vaka: Üçüncü taraf piksel yükü azaltıldı; P75 INP iyileşti, dönüşüm ve güven birlikte artırıldı.
5) Core Web Vitals ile Kesişim: Hız ve Ölçümün İkilisi
Yavaş ölçüm araçları, ölçtüğü şeyi bozar.
-
INP etkisi: A/B, ısı haritası, sohbet, anket gibi script’ler gecikme üretir; rıza yoksa yüklenmemeli.
-
CWV korelasyonu: GA4’te
web_vitalsparametreleri ileform_submit/purchaseilişkilendirilir (ör. custom param). -
Tıklayınca yükle: Harita/video/sohbet embed’leri etkileşimle yüklenir.
Örnek olay: Fiyat sayfasında bir deney SDK’sı kaldırıldı; INP düştü,cta_click→form_startoranı yükseldi.
6) GA4 Dönüşüm Kurulumu: Olay → Dönüşüm → Hedef
-
Seçim: Makro dönüşümler dönüşüm olarak işaretlenir (
purchase,generate_lead,appointment_submit). -
Birincil/ikincil: GA4’te birincil dönüşümler raporlamada öne alınır; mikro dönüşümler ayrı panoda izlenir.
-
Yol analizi (Path Exploration):
cta_click→form_start→form_submit→appointment_confirmgibi zincirler.
Uygulama: “Demo talebi” ve “Randevu” ayrı dönüşümler; “video_complete” mikro dönüşüm listesinde.
7) Huni (Funnel) ve Segment Analizi: Dar Boğazı Yakalamak
-
Aşamalı görünüm: Keşif (rehber) → değerlendirme (fiyat/vaka) → niyet (CTA) → işlem (form/checkout) → başarı.
-
Segmentler: Cihaz, dil/ülke, trafik niyeti (organik “fiyat” sorguları), persona varsayımı.
-
Alerting: Aşama bazlı eşikler (örn.
form_start/form_vieworanı %X’in altına düşerse uyarı).
Vaka: “Lang switch” oranı yüksek çıkan pazarda otomatik dil yönlendirme agresifti; gevşetildi, huni toparlandı.
8) E-ticaret Gelişmiş Ölçüm: Ürün → Sepet → Ödeme
-
Temel olaylar:
view_item_list,select_item,view_item,add_to_cart,begin_checkout,add_payment_info,purchase. -
Parametreler:
itemsdizisi (id, name, category, price, quantity),coupon,shipping_tier. -
Fiyat şeffaflığı: Para birimi ve vergi parametreleri; iade/teslim bilgisini CTA yakınında görecek şekilde ölçümle ilişkilendir.
Örnek olay: AVIF görsel + iade şeridi eklendi;add_to_cartvepurchaseoranları birlikte yükseldi.
9) B2B Ölçüm: Fiyat → Demo → Teklif
-
Olaylar:
pricing_view,cta_click(demo),form_start,form_submit,calendar_open,calendar_booked,doc_download(teknik doküman). -
Parametreler:
plan_interest,team_size,industry,use_case(opsiyonel). -
No-show takibi:
calendar_cancelledve yeniden planlama olayları.
Vaka:calendar_bookedeklendiğinde satış “pipeline görünürlüğü” netleşti; pazarlama–satış hizalandı.
10) Yerel/Çok Lokasyon Ölçümü: Haritadan Kapıya
-
Olaylar:
click_call,click_directions,open_hours_view,appointment_submit. -
Boyutlar:
branch_id,city,district;GBP_clicks(varsa bağlanır),apple_maps_referrals. -
Rapor: Şube bazlı rota/çağrı/randevu panosu; tatil günleri açıklama alanı.
Örnek olay: “Rota al” tıklamaları ile fiziksel ziyaret korelasyonu kanıtlandı; rota CTA’sı ilk ekrana taşındı.
11) Çok Dilli/Ülke Ölçüm: Hreflang ve Dil Anahtarı
-
User properties:
language,country,currency. -
Olay:
lang_switch(nereden nereye, neden—parametre “trigger: auto|manual”). -
Hreflang hatası göstergeleri: “Yanlış dilde giriş” davranışları (hemen çıkış + dil değişimi).
Vaka: Almanca kullanıcılar İngilizce fiyat sayfasına düşüyordu; hreflang ve Ads hedeflemesi düzeldi,pricing_view→cta_clickarttı.
12) Veri Kalitesi: Çifte Sayım, Eksik Parametre, Ölü Olay
-
Önleme: Tag tetikleyicilerde kesin koşullar; SPA rota değişimlerinde “view” olayları çiftlenmez.
-
Vaka yakalama: “Ölü olay listesi”—30 gün hiç tetiklenmeyenler; kod ve GTM temizliği.
-
Regresyon testi: Canlı çıkışta veri katmanına otomatik test (CI/CD).
Örnek olay: SPA’depage_viewçift tetikleniyordu; history listener tekilleştirildi, raporlar düzeldi.
13) Raporlama Panoları: Operasyonun Haritası
-
Pano türleri: Yönetici özeti (makro dönüşüm, gelir), pazarlama (kanal/niyet), ürün/UX (huni ve CWV), yerel şube (rota/çağrı/randevu).
-
Ritüel: Haftalık dönüşüm kliniği; aylık 3. taraf temizliği; çeyreklik huni revizyonu.
-
Anlatı: Sadece sayı değil—hipotez ve sonraki adım önerisi.
Uygulama: “CTA haritası” panosu ile hangi kombinasyonun (metin+konum+dil) en çok tamamlama getirdiği görünür oldu.
14) A/B Deney Ölçümü: Hafif, Etik, Tutarlı
-
Olaylar:
experiment_impression,experiment_assignment,experiment_convert. -
Boyutlar:
experiment_id,variation_id,consent_state; CWV farkları raporda. -
Etik: Rıza yoksa deney yok; CLS üretmeyecek hafif varyasyon.
Vaka: Hero görselinin kaldırıldığı deneyde LCP 0,6 sn iyileşti,cta_clickveform_submitbirlikte yükseldi—varyasyon standart oldu.
15) Isı Haritası/Anket/Çevrim içi Araştırma Entegrasyonları
-
Etki puanı: Her araç için byte ve gecikme puanı; kapasite bütçesi.
-
Koşullu yük: Yalnız belirli sayfa tiplerinde ve rıza varsa.
-
Etik metin: Kullanıcıya toplanan verinin amacı kısa anlatılır.
Örnek olay: Isı haritası yalnız “rehber” şablonunda çalışacak şekilde sınırlandı; hız ve veri kalitesi korundu.
16) Sunucu Tarafı Etiketleme ve Birinci Taraf Ölçüm
-
Avantaj: Gizlilik, ad blok uyumu, veri doğruluğu; daha az klien taraf yük.
-
Uygulama: Server-side GTM veya proxy;
client hintsvecookieyönetimi. -
Sınır: Hukuki gereklilikler ve şeffaflık; kullanıcıya açıklık.
Vaka: Server-side geçişi ile pazarlama verisi tutarlılığı arttı; INP iyileşti.
17) İçerik ve Medya Ölçümü: Görsel/Video Kanıtlarının Skoru
-
Görsel:
image_view_above_fold,lightbox_open. -
Video:
video_play,video_progress_25_50_75,video_complete,cta_after_video. -
Korelasyon: Video izleyenlerin
demo_requeste etkisi.
Örnek olay: 45 sn altyazılı ürün turu videosucta_after_videooranını anlamlı yükseltti.
18) Form Ölçümü: Nerede Kayıp, Neyi Soralım?
-
Olaylar:
form_view,field_focus,field_error,form_start,form_submit,form_abandon. -
Parametreler:
field_name,error_type,step. -
İyileştirme: Maskeleme, ipucu metni, alan azaltma; erişilebilir hata dili.
Vaka: En çok hataphonealanında; maskeleme ve örnek formatla düşürüldü, tamamlama arttı.
19) Güvenlik ve Uyum: KVKK/GDPR, Saklama, Erişim
-
Saklama süreleri: GA4 veri saklama ayarı; pazarlama/veri göletinde (warehouse) ayrı politika.
-
Erişim yetkileri: Rol bazlı; PII’ye erişim sınırı; loglama.
-
Silme akışı: Kullanıcı talebinde ilgili kayıtların silinebilirliği.
Örnek olay: Erişim rolleri sadeleşti; denetim izi ve silme talepleri şeffaflaştı.
20) Uçtan Uca Mimaride Performans: Etiket Diyeti
-
Envanter: Tüm tag’ların listesi, boyutu ve amaç–değer eşlemesi.
-
Kaldırma: “Amaçsız/ya da etkisi düşük” etiketlerin sökülmesi; kampanya bitişinde temizlik.
-
SLA: Tedarikçilere “P75 INP etkisi ≤ 150 ms; tag boyutu ≤ X KB” şartı.
Vaka: Ağır deney SDK’sı çıkarıldı; INP ve dönüşümler birlikte iyileşti.
21) Eğitim ve Yönetişim: Kurumsal Hafıza
-
Sahiplik: Analitik sahibi, GTM sahibi, veri mimarı, hukuk; tek sorumlu değil ekip.
-
Ritüeller: Haftalık veri kalitesi turu; aylık “ölçüm kliniği”; çeyreklik huni revizyonu.
-
Karar log’u: “Neden bu olay adı?”, “Neden bu parametre?”, “Neden bu tag söküldü?”—geri alma planıyla.
Uygulama: Ekip değişiminde bile veri yorumu tutarlılığını korur.
22) Vaka Çalışması (B2B SaaS): Fiyat → Demo → Kapanış
Sorun: Demo talepleri artmıyor, nerede kayıp bilinmiyor.
Müdahale: cta_click–form_start–form_submit kırıldı; calendar_booked eklendi; CMP ile deneyler rızaya bağlandı.
Sonuç: Dar boğaz CTA öncesi mikro güvence eksikliğiydi; mikro metinler ve hız iyileştirmesi sonrası demo tıklaması +%19, form tamamlama +%11.
23) Vaka Çalışması (E-ticaret): Galeriden Ödemeye
Sorun: add_to_cart iyi, purchase düşük.
Müdahale: Checkout adımlarına olaylar ve parametreler; iade–teslim şeridi CTA yakınına; misafir ödeme; yerel ödeme yöntemleri.
Sonuç: CLS 0,2 → 0,04; purchase oranı yükseldi; pazarlama ROI’si netleşti.
24) Vaka Çalışması (Kamu/Üniversite): Randevu Tamamlama
Sorun: Kullanıcılar formda kayboluyor; çağrı yükü artıyor.
Müdahale: field_error ölçümü; 60 sn rehber video + transkript; erişilebilir form; yapışkan “Randevu al”.
Sonuç: Randevu tamamlama %58→%81; çağrı merkezi -%22.
25) RFP/Sözleşme Kriterleri: Tedarikçiden Ölçülebilir Taahhüt
-
Kabul kriterleri: “GA4 olay şeması; veri katmanı; P75 LCP/INP/CLS sınırları; rıza yoksa yük yok; aylık veri kalitesi raporu.”
-
SLA: Tag arızasında müdahale süresi; hatalı verinin düzeltilmesi ve işaretlenmesi.
-
Teslimatlar: Ölçüm planı, GTM konteyner ihracı, karar log’u, pano setleri, eğitim.
Vaka: RFP’ye ölçülebilir CWV etkisi şartı girince ağır araçlar elendi; mimari hafifledi.
26) Kriz ve Geri Alma Planı: Hata Olduğunda Ne Yapılır?
-
Versiyonlama: GTM konteyner versiyonları açıklamalı; geri alma tek tık.
-
Feature flag: Kritik olaylar feature flag ile kapanıp açılabilir.
-
Etiket denetimi: “Kaçak script”leri yakalayan otomatik kontrol.
Örnek olay: Yanlış tetikleyici ile çiftpurchaseyazıldı; 30 dakika içinde geri alındı ve dönem raporunda işaretlendi.
27) Ölçek ve Veri Gölü (Warehouse) Stratejisi
-
Bağlantılar: BigQuery/warehouse bağlantısı; ham olay verisi saklama.
-
Modelleme: Dönüşüm hunileri ve kohort analizleri için şemalar; gizlilikle uyumlu token’lar.
-
Kullanım: Pazarlama karma modellemeleri, LTV, RFM, yol analizi, ürün kullanımı.
Vaka: Ham veriyle kohort bazlı “aktivasyon” analizi yapıldı; onboarding metinleri buna göre güncellendi.
28) Son Kilit Taşları: Anlam–Hız–Gizlilik Üçgeni
Başarılı bir analitik programında üçlü bir denge vardır:
-
Anlam: Olay taksonomisi ve veri katmanı net; raporlar karar üretir.
-
Hız: Ölçüm araçları sayfayı yavaşlatmaz; CWV hedefleri korunur.
-
Gizlilik: Rıza yoksa yük yok; kullanıcı hakları şeffaf; saklama ve erişim kontrollü.
Bu üçü birlikte olduğunda analitik yalnız rapor değil, büyüme kası olur.
Sonuç
“Analitik ve Olay Takibi (GA4/GTM)”, projelerin son sprintinde “etiket atalım” işi değildir; ihtiyaç analizinin omurgasıdır. İş hedeflerini somut site hedeflerine ve dönüşümlere çevirdiğiniz; olay adları–parametreler–kullanıcı özelliklerini bir taksonomiyle standartlaştırdığınız; veri katmanını GTM’den bağımsız “gerçek kaynak” olarak kurduğunuz; CMP ile rıza akışını ve “izin yoksa yük yok” ilkesini uyguladığınız; Core Web Vitals etkisini ölçümle ilişkilendirdiğiniz; e-ticaret ve B2B akışlarında huni görünürlüğünü derinleştirdiğiniz; çok dilli/çok lokasyon gereksinimlerini boyutlandırdığınız; deney–ısı haritası–araştırma araçlarını etik ve hafif şekilde entegre ettiğiniz; rapor, uyarı ve karar log’u ritüelleriyle yönetişimi sistemleştirdiğiniz anda; analitik bir “rapor üretme” değil, dönüşüm ve hız üreten iş sistemine dönüşür.
Bu yaklaşımın pratik sonuçları nettir:
-
Daha yüksek dönüşüm: CTA→form→tamamlama zincirindeki sürtünme noktaları veriye dayanarak kaldırılır; mikro dokunuşlarla (güvence metni, hafif embed, yapışkan CTA) makro sonuçlar elde edilir.
-
Daha hızlı site: Rıza odaklı yükleme ve etiket diyeti, INP/LCP’yi iyileştirir; hız–ikna çifti aynı anda kazanır.
-
Daha güvenli mimari: KVKK/GDPR uyumlu rıza ve saklama politikaları; kullanıcıya saygı ve marka güveni.
-
Daha akıllı operasyon: Pano ve uyarılarla ekip haftalık ritüellerde aynı gerçeklere bakar; deneyler kanıta dayanır; kazanan desenler kütüphaneye girer.
-
Daha sağlam kurumsal hafıza: Karar log’u, veri katmanı standardı ve GTM versiyonlamasıyla ekip değişse de kalite çizgisi korunur.
Özetle: Anlam (taksonomi ve huni), Hız (CWV ve tag diyeti), Gizlilik (CMP ve saklama) üçgenini proje başlangıcında karar defterinize yazın. O zaman analitik, “geç kalınmış rapor” değil; ürününüzü ve gelir akışınızı her sprintte ileri taşıyan stratejik kaldıraç olur.

