Web Sitesi CMS Seçiminde Teknik Eğitim ve Destek

Bir CMS (Content Management System) seçimi, çoğu zaman özellik tabloları, benchmark’lar ve TCO/ROI hesapları eşliğinde yürür. Ancak sahada projeleri “başarılı” ile “sürdürülebilir şekilde başarılı” yapan kritik unsur, çoğu değerlendirme dokümanında yeterince yer bulmayan insan katmanıdır: teknik eğitim, sürekli destek ve öğrenme-işletim ritmi. Doğru eğitim ve destek stratejileri; pazara çıkış süresini (TTM) kısaltır, kaliteyi ve güvenliği artırır, değişiklik maliyetini düşürür, ekip bağımlılıklarını rasyonelleştirir, incident sayısını azaltır ve CMS kararınızın değerini uzun vadede garanti altına alır.
Bu kapsamlı rehberde, “hangi CMS?” sorusuna paralel giden ama çoğu ekipte yeterince sistematik ele alınmayan şu başlıkları derinlemesine işleyeceğiz: yetenek haritalama ve rol tabanlı eğitim, içerik ekipleri için üretkenlik antrenmanı, geliştirici/DevOps/SEO/güvenlik odaklı teknik müfredatlar, destek katmanları ve SLA’lar, runbook ve KBA (knowledge base) inşası, ölçüm ve sertifikasyon, tahterevalli etkisi (outsourcing ↔ in-house bilgi dengesi), değişim yönetimi, çok dilli/çoklu site eğitimleri, farklı CMS’ler arası geçiş eğitimleri, ekosistem ve topluluk desteği, sözleşmesel güvenceler, maliyet modelleme, 90 günlük uygulama planı ve vaka çalışmaları. Hedefimiz, eğitim ve desteği “ek dosya” olmaktan çıkarıp, karar matrisinizin birinci sınıf girdisi haline getirmek.
1) Yetenek Haritalama: Kimin Ne Öğrenmesi Gerekiyor?
Neden kritik? Eğitimi “genel WordPress/Drupal/Joomla eğitimi” diye paketlemek, sahadaki işleri hızlandırmak yerine çoğu zaman yavaşlatır. İhtiyaçlar role, süreç olgunluğuna ve teknoloji yığınına göre değişir.
Adımlar:
-
Rol kataloğu: İçerik üreticisi, editör, yayıncı, tasarımcı, geliştirici (front/back), QA, DevOps, SEO uzmanı, veri analisti, hukuk/gizlilik, paydaş yöneticisi.
-
Yetenek matrisleri: Her rol için zorunlu (must-have) ve tercih edilen (nice-to-have) yetenekler; ör. “Editör: blok düzeni, şablon şablonları, erişilebilirlik checklist’i, sürüm/taslak iş akışları.”
-
Boşluk analizi: Mevcut yetenek ↔ hedef yetenek farkı; sprint tabanlı eğitim planı.
Çıktı: Net bir eğitim backlog’u, her modül için Hedef → İçerik → Uygulama → Değerlendirme.
2) İçerik Ekibi için Üretkenlik Eğitimi (Non-Technical)
Amaç: Editoryal ekiplerin teknolojiye takılmadan içerik üretebilmesi.
Modüller:
-
Blok/komponent düşüncesi: Sayfa değil “yeniden kullanılabilir parça” üretme.
-
Erişilebilir yazım: Başlık hiyerarşisi, alternatif metin, transkript, link metinleri.
-
Çok dilli akış:
hreflang
ile eşleştirme, yerel tarih/para birimi, kültürel duyarlılık. -
SEO hijyeni: Başlık/description, iç bağlantı, yapılandırılmış veri alanlarının doğru doldurulması.
Uygulama: Her eğitim sonunda “önce/sonra” örnek sayfalar; içerik inceleme checklist’i.
3) Geliştirici Müfredatı: Kod Kalitesi, Güvenlik ve Performans
Amaç: “Çalışıyor”dan “üretim kalitesi”ne geçiş.
Başlıklar:
-
Kodlama standartları: WPCS/Drupal Coder/Joomla standartları, PSR-4 autoloading, dokümantasyon.
-
Güvenlik: Sanitize/validate/escape, nonce, CSRF/SQLi/XSS önleme,
$wpdb->prepare()
veya eşdeğerler, REST/JSON:API izinleri. -
Performans: Sorgu/önbellek stratejileri, CDN/edge, görsel boru hattı, Core Web Vitals (LCP/INP/CLS).
-
Test/CI: Unit + e2e (Playwright/Cypress), görsel regresyon, duman testleri; CI “gate” değerleri.
Eksersiz: “Bozuk sayfa”yı refactor ederek LCP iyileştirme; kod gözden geçirme simülasyonu.
4) DevOps ve İşletim Ekibi Eğitimi
Amaç: Sorunsuz dağıtım, gözlemlenebilirlik ve hızlı geri dönüş.
Modüller:
-
CI/CD boru hattı: Lint → build → test → staging → onay → prod → smoke.
-
Gözlemlenebilirlik: Log/metric/trace; Prometheus/Grafana, OpenTelemetry, alarm eşikleri.
-
Yedek/DR: 3–2–1 kuralı, staging restore tatbikatı, RPO/RTO hedefleri, rollback runbook.
-
Güvenlik sertleştirmesi: WAF/bot yönetimi, TLS/CSP başlıkları, gizli yönetimi (Vault/KMS).
Atölye: “Olay (incident) tatbikatı”: Son dağıtım sonrası 500 artışında 5 dakikalık müdahale.
5) SEO & Analitik Ekiplerine Teknik Eğitim
Amaç: Teknik SEO’nun “geliştirmeden bağımsız” yapılamayacağını kabul ederek ortak dil kurmak.
Modüller:
-
Canonical/hreflang politikası, sitemap/robots hijyeni, schema JSON-LD doldurma.
-
CWV ve RUM: Lighthouse ve alan verisi okumak; değişiklik etkisini kanıtlamak.
-
Log analizi: 404/301/500 trendleri, tarama bütçesi optimizasyonu, parametre normalizasyonu.
Atölye: “Denetimden sprint’e”: SEO bulgularının impact/effort matrisinde sprint’e dönüşmesi.
6) Güvenlik Ekibine CMS-Özel Sertleştirme
Amaç: Genel güvenlik prensiplerini CMS bağlamına oturtmak.
Modüller:
-
Rol/izin matrisi ve PoLP; yüksek ayrıcalıkların audit’i.
-
REST/JSON:API izinleri, hız kısıtlaması;
xmlrpc
/eşdeğer uçların yönetimi. -
SRI, CSP, HSTS ve çerez güvenliği; oturum sabitleme önleme.
-
SAST/DAST/Pentest ve bug bounty yönetimi.
Çıktı: CMS’e özgü güvenlik runbook’u ve aylık tarama programı.
7) Eğitim Formatları: “Bir Kez Anlat” Değil “Sürekli Uygula”
Seçenekler:
-
Karma (blended) öğrenme: Kısa video + canlı atölye + ödev + sınav + işte uygulama.
-
Oyunlaştırma: Rozet/puan; “En iyi LCP iyileştirme” yarışları.
-
Saha koçluğu: PR incelemesi, eşli programlama, içerik inceleme seansları.
-
Microlearning: 10–15 dakikalık “tek konu/tek örnek” klipleri.
8) Eğitim İçeriğinin Üretimi ve Sürdürülmesi
İlke: Eğitim dökümanı da versiyonlanır.
-
Kaynaklar: Markdown/Docsify/Notion → Git depo; değişiklik tarihi ve sürüm etiketi.
-
Screen-rec tutarlılığı: Sürüm güncellemelerinde video/snippet güncelleme takvimi.
-
“Yaşlanma” alarmı: 6 ayda dokunulmayan sayfaları denetleyen bot.
KPI: Eğitim dokümanları güncellik skoru, izlenme tamamlama oranı, sınav geçiş oranı.
9) Destek Organizasyonu: Katmanlar, SLA ve “Shift-Left”
Çok katmanlı destek:
-
L0: KBA/SSS/otomasyon botu (self-service).
-
L1: Temel triage; içerik/şablon hataları, küçük erişim sorunları.
-
L2: Yapılandırma, eklenti/modül sorunları, hafif entegrasyon.
-
L3: Kod düzeyinde hatalar, performans/güvenlik kritikleri.
SLA/SLO: Yanıt süreleri (ör. kritik 1 saat), çözüm hedefleri, first contact resolution oranı.
Shift-left: Eğitim + KBA ile L0/L1’e daha fazla çözüm taşıma.
10) KBA (Knowledge Base) ve Runbook Tasarımı
KBA: “Nasıl yapılır?”; ekran görüntülü, 3–5 adımlık, rol bazlı.
Runbook: Olay/işletim prosedürü; Hangi koşulda → hangi adımları → kim uygular?
Dikkat: Her KBA/Runbook sayfasında Son güncelleme tarihi, Sorumlu, Sürüm alanları.
Örnek runbooklar:
-
Rollback prosedürü,
-
CDN purge kapsamı,
-
Hreflang eşlemesi kontrolü,
-
Cron durdur/başlat operasyonu.
11) Topluluk ve Ekosistem Desteği
Öğrenme kaynakları: Resmî dokümantasyon, Slack/Discord/Forum’lar, StackOverflow etiketleri, Meetup/Konferanslar.
Fayda: Sorun çözme hızı artar, best practice’ler güncel kalır, işe alım havuzu genişler.
Risk: Topluluk tavsiyeleri bağlamdan kopuk olabilir; KBA’ye “kurumsal uyarlama” notu ekleyin.
12) Tedarikçi/Ajans ile İşbirliği Modeli
Sözleşmesel eğitim/destek maddeleri:
-
Onboarding paketi: Rol bazlı ders planı + video + egzersiz.
-
Gölgeleme (shadowing): İlk 2 sprint’te iç ekibin yanında eşli yürütme.
-
Kod inceleme kotası: Aylık N PR + geri bildirim seansı.
-
Eğitim raporu: Katılım, sınav, ilerleme; sonraki ayın önerileri.
Hedef: Bilginin dışarıda değil içeride kalması.
13) Maliyet Modelleme: Eğitim & Destek Bütçesini Nasıl Savunursunuz?
Kalemler: Eğitmen zamanı, içerik üretimi/güncellemesi, platform lisansları, saatlik destek, otomasyon yatırımı.
Tasarruf etkisi: Düşen incident sayısı, hızlı yayın/geri dönüş, daha iyi CWV (SEO/gelir artışı), azalan üçüncü taraf bağımlılığı.
Metod: “Önce/sonra” kıyasları; Aylık incident ↓, LCP/INP ↑, support saatleri ↓.
14) Değişim Yönetimi: Eğitim ve Destek, Sürüm Döngüsüne Nasıl Oturur?
İlke: Her major/minor değişiklik için Eğitim Checkpoint’i.
-
Release notları → eğitim notları: Editör/geliştirici/SEO’ya özel.
-
Pilot grup: Yeni özelliği küçük bir ekipte deneyip KBA’yı revize etmek.
-
“Yayın sonrası ofis saati”: İlk hafta açık hat; hızlı geribildirim döngüsü.
15) Çok Dilli/Çoklu Site Eğitimleri
Zorlayıcı noktalar: Dil eşlemesi, yerel içgörü, farklı içerik yaşam döngüleri, bölgesel legal uyarılar.
Pratikler:
-
Yerel eğitmen veya “şampiyon kullanıcı” modeli.
-
Dil-özgü KBA: Ekran görüntüsü ve terminoloji lokalize.
-
Ortak şablonlar: Marka bütünlüğü için kilitli blok/pattern’ler.
16) CMS’ler Arası Geçiş Eğitimi (Migration Enablement)
Amaç: Ekipleri platform değişimlerinde “şok”tan korumak.
İçerik:
-
İçerik modeli eşleme (tip/alan/taksonomi), URL mirası ve yönlendirmeler, medya taşınması, SEO kontrol listesi.
-
Editör için “eski → yeni arayüz” karşılaştırmalı atölye.
-
Geliştirici için “eski eklenti → yeni modül/uzantı” haritası.
Kriter: Pilot içerik setini uçtan uca taşıma ve doğrulama egzersizi.
17) Sertifikasyon ve Yetkinlik Ölçümü
Neden? “Eğitimi aldık” demek yetmez; kanıtlanabilir yetkinlik gerekir.
Yaklaşım:
-
Rol bazlı sınavlar + pratik ödevler (ör. “schema ekle”, “hreflang düzelt”).
-
Geliştiriciler için kod inceleme rozetleri; DevOps için runbook tatbikatı puanı.
-
Sertifika süreli; 12–18 ayda yenileme (versiyon güncellemeleriyle senkron).
18) Otomasyonla Destek Operasyonunu Genişletme
Araçlar:
-
Self-service istek formları (erişim, yönlendirme, cache purge, sitemap ping).
-
Botlar: “KBA’de aradığını bulamadıysan şunları dene”, log/metric anomali özetleri.
-
Şablonlu yanıtlar: Incident ve istekler için hazırlanmış, proje-özel metin bankası.
Sonuç: L1 yükü azalır, uzmanlar daha stratejik işlere odaklanır.
19) Vaka Çalışması A: İçerik Ağır Yayıncı
Sorun: Editörler yeni blok sistemini verimli kullanamıyor; sayfalar düzensiz.
Çözüm: 2 haftalık blok/pattern atölyesi + kilitli şablonlar + “görsel regresyon” onayı.
Sonuç: Ortalama sayfa üretim süresi %35 düştü, tasarım sapmaları azaldı.
20) Vaka Çalışması B: Kurumsal Portalda SEO Dalgalanması
Sorun: Sürüm sonrası trafikte düşüş, hreflang
ve canonical bozulması şüphesi.
Çözüm: SEO & geliştirici “ortak” eğitimi + “denetim runbook’u” + CI’da schema ve canonical testleri.
Sonuç: 3 haftada görünürlük geri geldi; sonraki sürümlerde hatalar prod’a gidemedi.
21) Vaka Çalışması C: Çoklu Bölge, Çoklu Site
Sorun: Bölge ekipleri farklı süreçlerle çalışıyor; şablon bütünlüğü yok.
Çözüm: Bölge şampiyonları, yerel KBA, locked pattern’ler, aylık topluluk çağrısı.
Sonuç: Marka tutarlılığı sağlandı; hatalı yayın oranı %60 azaldı.
22) 90 Günlük Eğitim ve Destek Programı (Uygulama Planı)
Ay 1 – Temel Hijyen:
-
Yetenek haritası, rol bazlı müfredat, KBA iskeleti.
-
Editör üretkenliği + SEO hijyeni atölyeleri.
-
CI/CD ve rollback runbook’larının eğitimi.
Ay 2 – Derinleşme: -
Geliştirici güvenlik/perf atölyeleri, DevOps gözlemlenebilirlik, güvenlik sertleştirmesi.
-
L0/L1 destek otomasyonları, bot-pilot.
Ay 3 – Kurumsallaştırma: -
Sertifikasyon sınavları, KPI panoları, aylık eğitim ritmi.
-
Sözleşmesel SLA’lar ve tedarikçi eğitim maddeleri oturur.
KPI’lar: Incident sayısı, ilk yanıt süresi, eğitim tamamlama, CWV metrikleri, yayın süresi.
23) Karar Matrisinize Eğitim & Destek Nasıl Girer?
Kategoriler ve örnek ağırlıklar:
-
Eğitim müfredatı kapsamı (15%),
-
Destek katmanları ve SLA (20%),
-
KBA/Runbook olgunluğu (15%),
-
Otomasyon ve gözlemlenebilirlik (15%),
-
Topluluk/ekosistem desteği (10%),
-
Sertifikasyon ve ölçüm (10%),
-
Maliyet/uzun vadeli sürdürülebilirlik (15%).
Uygulama: Her CMS alternatifi için tedarikçi/ajans planlarını puanlayın; eğitim ve destek olmadan yüksek skor mümkün değildir.
24) Sözleşmesel Güvenceler: Eğitim ve Destek Maddeleri
Dahil edilecekler:
-
Yıllık eğitim takvimi ve modül listesi,
-
“Eğitim sonrası destek” ofis saatleri,
-
Kod inceleme/mentorluk kotaları,
-
Kenar durumlar için hızlandırılmış destek (kritik olay hattı),
-
Eğitim içeriği mülkiyeti ve yenileme taahhütleri,
-
Çıkış (exit) durumunda eğitim materyallerinin devri.
25) Sık Yapılan Hatalar ve Karşı Önlemler
-
Hata: “Bir kez eğittik bitti.” → Önlem: Sürüm bazlı mikro-eğitim.
-
Hata: “Genel eğitim” → Önlem: Rol bazlı, bağlamlı atölye.
-
Hata: KBA’sız destek → Önlem: L0 self-service ve arama optimizasyonu.
-
Hata: SLA’sız destek → Önlem: Seviye/sebep bazlı sözleşme maddeleri.
-
Hata: Topluluğu yok saymak → Önlem: İç/ dış topluluk ritimleri ve bilgi paylaşım serileri.
Sonuç: Eğitim ve Destek, CMS Kararının “Gizli ROI”sidir
Doğru CMS; yalnızca “özellikler” ve “benchmark”lardan ibaret değildir. Eğitim ve destek, kararınızın uygulamadaki başarı katsayısıdır. Bu yazıda netleştirdiğimiz çerçeve—rol bazlı müfredat, çok katmanlı destek ve SLA, KBA/Runbook kültürü, otomatize self-service, CI/CD ve gözlemlenebilirlik entegrasyonu, sertifikasyon ve KPI takibi, tedarikçi işbirliği ve sözleşmesel güvenceler—sayesinde ekibiniz yalnızca CMS’i “kullanmayı” değil, üretim kalitesinde işletmeyi öğrenir.
Önerimiz: Önce yetenek haritalama ve rol bazlı plan, ardından KBA/Runbook iskeleti ve L0/L1 otomasyonları; sonrasında geliştirici/DevOps/SEO güvenlik müfredatını CI/CD ve sürüm ritmi ile eşleştirin. Böylece eğitim ve destek, “ekstra maliyet” değil risk azaltıcı ve hız artırıcı bir yatırım haline gelir. Unutmayın: Teknoloji ölür, öğrenme kültürü yaşatır—iyi eğitilmiş ve desteklenmiş ekipler, hangi CMS olursa olsun sizi uzun vadede hızlı, güvenli ve görünür kılar.