Drupal Web Sitesinde Teknik Altyapı Güncelleme Planları

Drupal, esnek ve ölçeklenebilir yapısıyla kurumsal düzeyde birçok web sitesinde tercih edilen güçlü bir içerik yönetim sistemidir. Ancak bu sistemin güçlü kalabilmesi ve güncel güvenlik, performans ve uyumluluk gereksinimlerini karşılayabilmesi için düzenli teknik altyapı güncellemeleri şarttır. Drupal altyapısının zamanında, planlı ve doğru şekilde güncellenmemesi; sistem hatalarına, güvenlik açıklarına ve SEO sıralamasında düşüşlere yol açabilir.
Bu yazıda, Drupal CMS üzerinde çalışan bir web sitesinde teknik altyapı güncellemelerinin neden gerekli olduğu, hangi bileşenlerin nasıl ve ne sıklıkla güncellenmesi gerektiği, sürüm geçişlerinde dikkat edilmesi gereken teknik ayrıntılar, otomatik güncelleme sistemleri, rollback (geri alma) planları ve geliştirme ortamları üzerinden test stratejileri gibi kapsamlı konular ele alınacaktır.
1. Teknik Altyapı Güncellemelerinin Önemi
Drupal CMS tabanlı sistemlerde teknik altyapı güncellemeleri üç temel amaca hizmet eder:
-
Güvenlik açıklarını kapatmak: Drupal topluluğu, bilinen açıkları hızla tespit edip güncellemelerle çözümler sunar.
-
Yeni özelliklerden faydalanmak: Özellikle çekirdek ve modül güncellemeleri işlevsellik kazandırır.
-
Uyumluluk ve performans: PHP sürümleri, tarayıcılar ve üçüncü parti servislerle uyumluluğu sağlamak için altyapının güncel kalması gerekir.
2. Güncellenmesi Gereken Başlıca Bileşenler
-
Drupal Çekirdeği (Core)
-
Modüller (Modules)
-
Temalar (Themes)
-
Kütüphaneler (Libraries)
-
PHP Sürümü
-
Veritabanı Yönetim Sistemleri (MySQL, MariaDB, vb.)
3. Drupal Sürüm Geçişleri (Minor & Major)
a) Minor Güncellemeler (Örn: 10.0 → 10.1)
-
Geriye dönük uyumluluk bulunur.
-
Otomatik güncelleme veya Drush komutu ile yapılabilir.
-
Risk düşük, test ortamında kısa test yeterlidir.
b) Major Güncellemeler (Örn: 9.x → 10.x)
-
Tema, modül ve veri tabanı uyumluluğu kontrol edilmelidir.
-
Geliştirme ortamında detaylı testler yapılmadan uygulanmamalıdır.
-
Gerekirse geçici olarak Composer ile çoklu sürüm desteği sunulabilir.
4. Güncelleme Planı Nasıl Hazırlanır?
-
Envanter çıkarımı: Yüklü modüller, temalar ve özel kodlar listelenmeli.
-
Öncelik sıralaması: Güvenlik güncellemeleri ilk sırada olmalıdır.
-
Zaman çizelgesi: Haftalık küçük, aylık büyük güncelleme döngüsü belirlenmeli.
-
Sorumlu ekip/kişi: Her güncellemeden sorumlu geliştirici belirlenmeli.
-
Geliştirme ortamı oluşturulmalı: Tüm güncellemeler canlı siteye uygulanmadan önce test edilmelidir.
5. Drupal Altyapısı Güncelleme Araçları
-
Drush: Komut satırı aracı ile hızlı ve kontrollü güncellemeler yapılabilir.
-
Composer: Drupal projelerinde bağımlılık yönetimini sağlar. Özellikle Drupal 8 ve üstü sürümler için vazgeçilmezdir.
-
Admin UI Güncelleme Sayfası: Küçük ölçekli sitelerde kullanılabilir ama sınırlıdır.
6. Otomatik Güncellemeler
Drupal 10 ile gelen otomatik güncelleme desteği sayesinde, çekirdek güvenlik yamaları planlı şekilde arka planda uygulanabilir. Ancak bu özellik:
-
Sadece önerilen güncellemeler için çalışır.
-
Büyük yapı değişikliklerinde etkisizdir.
-
Cron ile tetiklenir.
7. Güncellemeler Öncesi Yedekleme
Drupal altyapısında güncelleme yapmadan önce aşağıdakiler yedeklenmelidir:
-
Veritabanı
-
sites/
klasörü (özellikle user-generated content içerdiği için) -
Tema ve özel modüller
-
composer.lock
vecomposer.json
dosyaları
Akeeba Backup, Backup and Migrate gibi modüller bu süreci otomatikleştirebilir.
8. Geliştirme ve Test Ortamı
Canlı sistemde doğrudan güncelleme yapmak yerine test ortamı kurulmalıdır:
-
Local Drupal ortamı: Docker, DDEV veya Lando kullanılabilir.
-
Staging sunucusu: Üretime birebir benzer yapı kurularak test yapılmalı.
-
Versiyon kontrol: Git üzerinden tüm değişiklikler izlenmeli.
9. Uyumluluk Testleri
Güncelleme sonrası aşağıdaki testler yapılmalıdır:
-
Ana sayfa, içerik sayfaları, form ve liste yapıları
-
Admin arayüz işlevleri
-
Özel blok ve görünümler
-
Performans ölçümleri (Time to First Byte, yükleme süresi)
-
SEO etiketlerinin kaybolup kaybolmadığı
10. Sık Karşılaşılan Güncelleme Sorunları ve Çözüm Yolları
-
Beyaz ekran (White Screen of Death): Hatalı modül/tasarım uyumsuzluğu → Hata günlüğü (
logs
) incelenmeli. -
Composer çakışmaları: Versiyon çakışması →
"composer update drupal/core --with-dependencies"
komutu kullanılmalı. -
Veritabanı uyumsuzluğu:
drush entup
veyadrush updb
ile veritabanı yapısı güncellenmeli.
11. Sürüm Yükseltmede SEO Koruması
-
Canonical URL yapısı korunmalı.
-
301 yönlendirmeleri kontrol edilmeli.
-
Meta etiket ve yapılandırılmış veri (schema.org) yeniden test edilmeli.
-
XML site haritası güncel URL’leri içermeli.
12. Özel Geliştirmelerde Güncelleme Dikkati
-
Custom modüller, yeni sürüm API’leri ile uyumlu hale getirilmelidir.
-
Hook değişiklikleri, entity yapılarında revizyonlar olabilir.
-
Temalarda kullanılan Twig fonksiyonları gözden geçirilmelidir.
13. Güvenlik Güncellemeleri İçin Otomasyon
-
Security Review modülü ile düzenli denetim yapılabilir.
-
Update Manager aktif hale getirilerek bildirimler alınabilir.
-
Pantheon, Platform.sh gibi platformlarda otomatik güncelleme akışları kurulabilir.
14. Drupal Güncelleme Takibi İçin Kaynaklar
-
https://www.drupal.org/security: Resmi güvenlik bültenleri
-
Drupal Issue Queues: Modül bazında uyumluluk sorunlarını izleyebilirsiniz.
-
GitHub → Geliştirici repo’ları ve katkı sağlayıcıları takibi
-
Slack/Discord toplulukları → Anlık çözümler ve deneyim paylaşımları
Sonuç
Drupal tabanlı bir web sitesinde teknik altyapı güncellemeleri, sistemin uzun vadeli sürdürülebilirliği açısından kritik bir rol oynar. Bu güncellemeler sadece Drupal çekirdeğini değil, modülleri, temaları, veritabanını ve tüm sistemsel bileşenleri kapsar. Planlı, test edilmiş, yedeklemeli ve belgelendirilmiş bir güncelleme stratejisi ile Drupal web siteniz hem güvenli hem de performanslı çalışmaya devam eder. Teknik güncellemeler, yalnızca bakım değil, aynı zamanda dijital büyümenin de altyapısını oluşturur.