Drupal Web Sitesinde Teknik Güncelleme Prosedürleri
Drupal, güvenlik odaklı mimarisi ve esnek modüler yapısıyla özellikle büyük ölçekli kurumsal projelerde tercih edilen güçlü bir CMS platformudur. Ancak bu esneklik, sistemin her zaman en güncel ve kararlı sürümde kalmasını zorunlu kılar. Drupal ekosisteminde; çekirdek (core) güncellemeleri, modül güncellemeleri, tema güncellemeleri ve veritabanı yapılandırmaları gibi teknik güncellemeler, sitenin hem güvenliğini hem de performansını doğrudan etkiler.
Bu yazıda, bir Drupal web sitesinde teknik güncellemelerin nasıl planlanacağı, hangi adımların izleneceği ve güncelleme sonrası yapılması gereken kontrollerin neler olduğu konusunda kapsamlı bir rehber sunacağız. Drupal 7, 8, 9 ve 10 sürümleri arasında yaşanan yapısal farklara da değinerek, sürüme özel kritik prosedürleri ayrıntılı olarak açıklayacağız.
1. Drupal Teknik Güncellemeleri Nelerdir?
Drupal platformunda teknik güncelleme, yazılımın işlevselliğini artırmak, hataları düzeltmek ve güvenlik açıklarını kapatmak için yapılan aşağıdaki işlemleri kapsar:
-
Çekirdek (Core) Güncellemeleri
-
Katkı Modüllerinin Güncellenmesi
-
Tema Güncellemeleri
-
Veritabanı Yapılandırmalarının Güncellenmesi
-
Composer ile Paket Güncellemeleri
2. Güncelleme Öncesi Hazırlık Süreci
2.1. Yedekleme Alın
Güncellemeden önce tüm sitenin tam yedeği alınmalıdır:
-
Veritabanı yedeği (MySQL, MariaDB)
-
Dosya sistemi yedeği (public_html, sites/default/files vb.)
-
Drush ya da hosting paneli ile otomatik yedekleme
2.2. Geliştirme Ortamı (Staging) Oluşturun
Doğrudan canlı (live) sitede güncelleme yapmak risklidir. Aynı ortamı yansıtan bir staging site üzerinde tüm işlemler test edilmelidir.
2.3. Mevcut Sürüm Bilgilerini Not Alın
Core sürüm, aktif tema, modüller ve PHP sürümü gibi tüm teknik detaylar belgelenmelidir. Bu, olası bir rollback (geri alma) durumunda önemlidir.
3. Drupal Güncellemelerinde Temel Araçlar
3.1. Composer
Drupal 8 ve sonrasında resmi olarak Composer tabanlı yapı benimsenmiştir. Bu araçla tüm çekirdek, modül ve tema güncellemeleri merkezi şekilde yönetilir.
3.2. Drush
Drush, komut satırından Drupal yönetimi sağlar. Özellikle güncellemeler, önbellek temizliği ve veritabanı güncellemelerinde büyük kolaylık sunar.
Örnek komutlar:
-
composer update drupal/core --with-dependencies -
drush updatedb -
drush cr(cache temizleme)
3.3. Admin UI Paneli
Drupal’ın yönetim panelinden “Extend” menüsü aracılığıyla güncellemeler takip edilebilir. Ancak bu yöntem genellikle küçük çaplı siteler için önerilir.
4. Güncelleme Prosedürü: Aşamalar
4.1. Core Güncellemesi
-
Composer ile güncel çekirdek sürümünü tanımlayın.
-
Sürüm yükseltme işlemi sonrası
drush updatedbile veritabanını uyarlayın. -
Önbellekleri temizleyin (
drush cr).
4.2. Modül Güncellemeleri
-
Tüm aktif modüller için güvenlik duyuruları kontrol edilmeli.
-
Uyumsuz modüller Composer’dan kaldırılmalı veya güncellenmelidir.
-
Özellikle Views, Pathauto, Webform gibi popüler modüllerde uyumluluk test edilmelidir.
4.3. Tema Güncellemeleri
-
Tema geliştiricilerinden gelen yeni sürümler kontrol edilmeli.
-
Alt tema (sub-theme) kullanılıyorsa, ebeveyn temadaki değişikliklerin alt temaya etkisi test edilmelidir.
4.4. Veritabanı Güncellemeleri
Güncelleme sonrası veritabanında şema değişiklikleri olabilir. Bu durumda:
-
drush updatedbçalıştırılmalı -
Veritabanı tabloları optimize edilmelidir
-
Günlük dosyaları (loglar) incelenmelidir
5. Drupal Sürüm Farklarına Göre Güncelleme Yöntemleri
Drupal 7
-
Admin paneli üzerinden modül ve çekirdek güncellemesi yapılabilir.
-
FTP kullanımı yaygındır.
-
Composer kullanılmaz.
Drupal 8/9/10
-
Composer ve Drush kullanımı zorunludur.
-
Admin paneli ile çekirdek güncellemesi önerilmez.
-
Tam sürüm geçişleri daha kontrollüdür.
6. Güncelleme Sonrası Test Süreci
Güncelleme tamamlandıktan sonra aşağıdaki kontroller yapılmalıdır:
-
Ana sayfa ve menülerin düzgün çalışıp çalışmadığı
-
Tüm formların (iletişim, kayıt) işlevselliği
-
Görsel ve multimedya içeriklerin yüklenebilirliği
-
İçerik düzenleme ve kaydetme işlemleri
-
Admin panelde hata mesajı olup olmadığı
-
Mobil ve masaüstü uyumluluk
7. Hatalı Güncellemelerin Geri Alınması (Rollback)
Her zaman olmasa da güncellemeler sonrası site bozulabilir. Bu durumda:
-
Önceden alınan yedek geri yüklenir.
-
Composer ile eski sürüme dönüş yapılabilir.
-
composer require drupal/core:^9.5.8gibi
-
-
Veritabanı eski haline getirilir.
8. Otomatik Güncelleme Sistemleri
Drupal 10 ile birlikte otomatik güncelleme yetenekleri geliştirilmeye başlanmıştır. Ancak bu sistem hâlâ tam stabil değildir. Büyük siteler için manuel kontrol ve testli güncellemeler önerilir.
9. Güvenlik Açısından Güncellemenin Zorunluluğu
Drupal Güvenlik Ekibi tarafından yayımlanan güvenlik duyuruları (Security Advisories) düzenli olarak takip edilmelidir. Açıklanan açıklar hızla istismar edilebildiği için ilgili güncellemeler 24 saat içinde uygulanmalıdır.
10. Drupal Güncelleme Takvimi Oluşturmak
-
Aylık güncelleme: Modül ve tema güncellemeleri
-
3 ayda bir: Çekirdek güncelleme (minor release)
-
6 ayda bir: PHP ve Composer bağımlılık güncellemeleri
-
Yılda bir: Tam sistem test ve audit
Güncelleme işlemlerini loglamak için Git commit’leri, dosya tarihçeleri ve changelog notları saklanmalıdır.
Sonuç: Drupal Güncellemeleri, Sürekli ve Stratejik Bir Faaliyettir
Drupal gibi ileri düzey bir içerik yönetim sistemi, teknik güncellemelerle ayakta kalır. Bu güncellemeler sadece sistemin daha iyi çalışmasını değil, aynı zamanda güvenlik, performans ve SEO başarısını da doğrudan etkiler. Gelişigüzel yapılan güncellemeler ise riskli sonuçlar doğurabilir.
Bu nedenle her Drupal yöneticisinin, güncelleme planı, test prosedürü ve yedekleme stratejisi olması şarttır. Teknik güncellemeleri düzenli şekilde gerçekleştiren bir Drupal web sitesi; modern, hızlı, güvenli ve kullanıcı dostu bir dijital varlık haline gelir.
Bill Gates Web: Profesyonel Çözümler Sunan Güvenilir Partneriniz
Bill Gates Web, dijital dünyada varlık gösteren herkes için kapsamlı çözümler sunan öncü bir platformdur. Web tasarım, yazılım geliştirme, uygulama ve programlama gibi birçok alanda uzmanlaşmış olan ekibimiz, sizin işinizi büyütmeniz için gereken her şeyi sunmak için burada. Sektördeki en son teknolojilere hakim olan ekibimiz, projenizin başarılı bir şekilde hayata geçirilmesini sağlamak için elinden gelenin en iyisini yapar.
Dijital Varlığınızı Güçlendirecek Profesyonel Dokunuşlar
Bill Gates Web olarak, işinizi bir adım öteye taşıyacak benzersiz çözümler sunuyoruz. İhtiyaçlarınıza özel olarak tasarlanmış web siteleri, kullanıcı dostu arayüzler, özelleştirilmiş yazılımlar ve mobil uygulamalarla dijital varlığınızı güçlendiriyoruz. Ayrıca, itibar danışmanlığı hizmetimizle markanızın çevrimiçi itibarını korumak ve geliştirmek için size rehberlik ediyoruz.
İlerlemenin Anahtarını Bugün Yakalayın
Siz de işinizi dijital dünyada büyütmek ve ilerlemek istiyorsanız, Bill Gates Web sizin için doğru adres. Profesyonel ekibimizle çalışarak, rekabetin önüne geçecek çözümlerle tanışabilir, başarıya giden yolda adımlarınızı sağlam atabilirsiniz. Hemen bizimle iletişime geçin ve dijital dünyadaki potansiyelinizi keşfedin!
